ابیات متن درس «سرود ملّی» و معنی ابیات:

درس ششم

سرود ملّی

• نوع نثر: ساده (امروزی)

سر زد از افق مهر خاوران            فروغ دیده ی حق باوران

خورشید از سمت مشرق طلوع کرد و چشم همه ی حقیقت باوران را روشن نمود.

آرایه ادبی:

سر زد  ß  کنایه از طلوع کرد

مهر خاوران سر زد  ß  تشخیص

نکته ادبی:

منظور از «مهر خاوران»، خورشید انقلاب اسلامی است.

بهمن، فر ایمان ماست، پیامت ای امام            استقلال، آزادی، نقش جان ماست

بهمن ماه، بیانگر شکوه و جلوه ی ایمان مردم ایران است. ای امام، پیام تو که همان استقلال و آزادی بود، در جان ما نقش بست و جای گرفت.

نكته ادبی:

منظور از بهمن، همان پیروزی انقلاب اسلامی است.

شهیدان، پیچیده در گوش زمان، فریادتان            پاینده مانی و جاودان، جمهوری اسلامی ایران

[ای ] شهیدان، فریاد آزادی خواهی شما برای همیشه در تاریخ، جاودانه مانده است. [ای ] جمهوری اسلامی ایران، پاینده و جاودان، باقی بمان.

آرایه ادبی:

گوش زمان (زمان، گوش دارد.)  ß  جان بخشی

نكته دستوری:

شهیدان به منادا

جمهوری اسلامی ایران به منادا

نشانه ی «ندا» در آنها حذف شده است.

• قالب شعر: مثنوی
• شاعر: میرزا آقا خان کرمانی

خوشا مرزِ ایرانِ عنبر نسیم            که خاکش، گرامی تر از زرّ و سیم

چه قدر خوب است سرزمینِ ایران خوش آب و هوا که خاکش از طلا و نقره، گرانبهاتر و عزیزتر است.

آرایه ادبی:

زر و سیم  ß  تناسب

نکته دستوری:

خوشا، به معنی چه قدر خوب است، یک جمله می باشد که بدون فعل است. در دستور زبان فارسی به این کلمه ها، شبه جمله می گویند.

هوایش، موافق به هر آدمی            زمینش، سراسر پُر از خرّمی

آب و هوای ایران با هر کسی سازگار است و مطابق میلش می باشد. زمین آن، تمام سبز و خرم است.

همه بوستانش، سراسر، گُل است            به باغ اندرون، لاله و سُنبل است

تمام بوستان های آن (ایران) پُر از گُل است و در باغ های آن، گل های رنگارنگ، روییده است.

آرایه ادبی:

بوستان، گل، باغ، لاله و سُنبل، از یک مجموعه هستند و تناسب (مراعات نظیر) دارند.

نکته دستوری:

مصراع اوّل، یک جمله است و گل «نهاد» می باشد.

مصراع دوم هم یک جمله است و لاله و سُنبل، «نهاد» جمله است.

سرود ملّی:

سرود ملّی، نشان افتخار، استقلال و عظمت یک کشور است.

سرود ملّی هر کشوری به زبان ملّی و رسمی آن سرزمین، نوشته و خوانده می شود.

سرود ملّی ایران عزیز ما، به زبان فارسی است. زبان فارسی، زبان ملّی کشور ماست. وقتی همه ی ما ایرانیان در برابر پرچم سه رنگ و زیبای خود، بر پا می ایستیم، سرود ملّی را به زبان فارسی و با احترام، زمزمه می کنیم.

زبان فارسی، مانند پرچم ما، همه ی اقوام و مردم سراسر میهن را به هم پیوند می دهد و باعث وحدت و یکپارچگی ما و قدرتمندی ایرانِ عزیز، می شود.

هر یک از زبان های مادری و محلّی وطن ما، گنجینه ای با ارزش هستند که در کنار زبان فارسی، به رشد فکری ما، کمک می کند.

محتوای درس:

این درس درباره ی عظمت و بزرگی سرود ملّی کشور عزیز ما، ایران است. در آغاز، سرود ملّی کشور ما آورده شده است و بعد درباره ی کاربرد این سرود مقدّس مطالبی زیبا، بیان گردیده است. سرود ملّی تنها شعر نیست؛ موسیقی و آهنگ نیز دارد. موسیقی آن معمولاً بسیار گرم و هیجان انگیز است. این آهنگ شورانگیز، روحیه ی شجاعت، دفاع از کشور و علاقه به آن را در مردم بر می انگیزد. سرود ملّی کشورمان با دعا برای پایندگی و جاودانگی ملّت و کشور پایان می یابد.